پیاده‌روی اربعین و نمایش آیینی؛ سوگواره‌ای برای جاری‌سازی تجربه تعزیه و تئاتر میدانی در مرز
«ششمین سوگواره ملی تئاتر میدانی و تعزیه اربعین حسینی» هم زمان با ایام پیاده روی اربعین حسینی در پایانه های مرزی چذابه و شلمچه در استان خوزستان با استقبال بسیار خوب زائران حسینی برگزار شد.
کیانوش بتواز: در سالی که برخی گوشه‌های فرهنگی کشور از فضای اجرایی و شور واقعی فاصله گرفتند، «سوگواره ملی تئاتر میدانی و تعزیه اربعین حسینی» چونان نسیم پاکی دوباره برقرار شد؛ رویدادی که نه صرفاً یک جشنواره نمایشی، بلکه تجلی ملموس فرهنگ عاشورایی در قلب مرزهای احساس و اجتماع است.
این سوگواره، به دبیری مصطفی بوعذار و پس از وقفه‌ای کوتاه، از ۱۷ تا ۲۳ مرداد ۱۴۰۴ در پایانه‌های مرزی چذابه و شلمچه برگزار شد. انتخاب این زمان و مکان، از آن رو بود که اربعین حسینی خود، میعادگاهی جمعی از عشق، ایمان و وحدت است. بی‌گمان، نمایش‌های میدانی و تعزیه‌هایی که در این عرصه اجرا می‌شوند، سهمی از معنای زیستن عاشورا در فردای ما را به گردش درمی‌آورند.
در بخش میدانی، تئاتر خیابانی و محیطی، بیانی دارد که فراتر از شعارهای تکراری است. هنرمندانه، صادقانه و عمیق. تعزیه اما، چهره‌ای از آیین‌نمایشی اصیل است؛ بازتولید مصائب با اصالت و در نسخ معتبر که نه صرفاً اجرای نمایشی، بلکه زیستن فرهنگی است.
تعدادی از آثار راه‌یافته نظیر «حماسه کربلا»، «علمدار» و «پرچم»، به درستی فضاهایی از مقاومت، ایثار و عشق حسینی را برپا کردند. شخصیت‌هایی که در قالب نمایش خیابانی و تعزیه زنده شدند، نه صرفاً بازیگرانی بودند، بلکه روایت‌گران روحی‌اند که هزار سال است بر ضمیر ما حک شده است.
این رویداد، تنها محفل هنرمندان نیست؛ بلکه جلوه‌ای از هم‌گرایی نهادهای فرهنگی، وزارت ارشاد، استانداری، انجمن هنرهای نمایشی، ستاد اربعین و مؤسسه «آیین معراج هنر» است. پیام معاون امور هنری که تأکید می‌کند «تئاتر دینی از زندگی روزمره جدا نیست». خود گواهی است بر اهمیت فرهنگی چنین سوگواره‌ای.
در گرمای جنوب، در میان جمعیت عاشقان پیاده‌روی، این سوگواره تبدیل به عرصه‌ای شد برای رسیدن به پیامی غنی: فرهنگ عاشورا، در متن جمعیت، در خیابان‌های مرزی، همچنان زنده است. هنرمندان، زائران، خادمان و دستورکار فرهنگی همه در یک محیط فرهنگی-مذهبی گرد آمدند؛ و آنچه اتفاق افتاد، از جنس تجربه‌ای اجتماعی بود که با تئاتر و تعزیه به ورطه زیستن تبدیل شد.
اگر فرهنگ عاشورایی و هنر آیینی راهی به دل‌ها باز می‌کند، این سوگواره قدمی ملموس در آن مسیر است. آرزو می‌کنیم این عرصه استمرار یابد، در همه سال‌ها و همه مرزها؛ تا هنر عاشورایی، همچنان معناگذار دفاع از حقیقت، وحدت و ایثار باشد.
«ششمین سوگواره ملی تئاتر میدانی و تعزیه اربعین حسینی» به دبیری مصطفی بوعذار با همت اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی خوزستان با همکاری اداره‌کل هنرهای نمایشی، استانداری خوزستان، انجمن هنرهای نمایشی از ۱۷ تا ۲۳ مردادماه 1404 با حضور ۲5 گروه نمایشی در بخش های میدانی و تعزیه در پایانه های مرزی چذابه و شلمچه استان خوزستان برگزار شد.
