نمایشنامه میراث ارزنده و دیرینه فرهنگ بشری است

به گزارش خبرنگار ایران تئاتر از خوزستان، بیانیه هیئت داوران نخستین جشنواره نمایشنامه خوانی «ساوات» (سایه بان) توسط کوروش سروش پور نماینده هیئت داوران در آیین اختتامیه جشنواره که روز یکشنبه 19 تیرماه 1401 در سینما شهرداری شهرستان ایذه برگزار شد قرائت شد.

در متن این بیانیه آمده است:

غیر از هنر که تاج سر آفرینش است        ارکان هیچ منزلتی پایدار نیست

نمایشنامه میراث ارزنده و دیرینه سال فرهنگ بشری است. جلوه گاه ذهن و ذوق و زیبایی شناسی آدمی، که در طول سده ها بینش و روش جوامع را به سوی تعالی سوق داده است.

نمایشنامه معیاری است که با آن اعتلای فکر و فرهنگ یک جامعه را می توان ارزیابی کرد و بهره مندی آن را از حقوق شهروندی، به داوری گرفت .

نمایش نامه، اگرچه به پشتوانه ی ماهیت خود، پیوند عمیقی با ادبیات هر جامعه دارد اما باز با توجه به کارکرد اجرایی آن، به ساحت خلق و خلاقیت فردی و جمعی هر فرهنگ - که همانا هنر و هنرمندی قومی است - راه می گشاید.

بنابراین نمایشنامه با این مولفه های دوگانه، آفرینه ای است که هم به مواریث ادبی جامعه و هم به هنرهای نمایشی آن، غنا می بخشد .

نمایشنامه مادامی که به اجرا درنیامده، اثری ادبی است و تنها زمانی به تئاتر تبدیل می گردد که به صحنه درآید. و نمایشنامه خوانی آن چنان که از نامش می شنویم چیزی است که میانه ی تئاتر و ادبیات را برای ما پُر می کند. پس شایسته است به عناصر و مولفه هایی توجه کرد که این دو سویه گری را برجسته می نماید. بنابراین هیئت داوران با فروتنی بسیار، خاطر شریف گروه های ارجمند را به مواردی جلب می نماید :

در نمایشنامه خوانی تمرکز اصلی بر بازیگری است و گروه باید بر کیفیت یگانه ی این گونه ی هنری، اهتمام ویژه ای ارزانی نماید.

بازیگر نمایشنامه خوانی با آن که همچنان بازیگر تئاتر است و از حس و بیان و حرکت چون هر بازیگری برخوردار، اما در این گونه ی هنری ، بر حس و بیان متکی است و تمامی ریزه کاری های اجرایی اش را در این دو مولفه متراکم و متمرکز می نماید.

با آن که تئاتر، هنری ترکیبی، دیداری و شنیداری است و از وجوه مختلفی چون موسیقی، دکور، لباس ، چهره پردازی و ... بهره می گیرد، ولی به دلیل ماهیت و کارکرد نمایشنامه خوانی، در بیشتر موارد و نمونه ها، این وجوه مختلف اعمال نمی گردد یا در ارزیابی، محل رجوع واقع نمی شود.

نمایشنامه خوانی از میزانسن های اجرایی و طراحی حرکات برای بازیگران، مستغنی است و فقدان این مولفه های مهم را با تقویت حس و بیان بازیگر و تمرکز بر حالات چهره ی او جبران می کند.

نمایشنامه خوانی، به نحوی ظریف، در میانه نمایش رادیویی و دورخوانی ِ معمول گروه تئاتری قرار می گیرد که توجه به این موقعیت ، ماهیت ِ این گونه اجرایی را روشن و تکلیف هنرمندان این عرصه را مشخص می نماید .

گروه های نمایشنامه خوانی، شایسته است به جایگاه «توضیح صحنه خوان» توجه خاصی نمایند و با آن که کار ویژه های او را از گروه بازیگران متفاوت بدانند در عین حال موقعیتی درخور برای او قائل شوند، موقعیتی که به تفکیک ِ نقش او با بازیگران (نقش خوانان)، راه می برد و روند خوانش نمایشنامه را بلاغت اجرایی مطلوبی می بخشد.

در پایان ضمن ارج گزاری به تلاش تمامی گروه های شرکت کننده، با فروتنی بسیار، هیئت داوری به عرض می رساند که برگزیدگان این دوره به شکلی مقایسه ای ارزیابی شده و معرفی می گردند با تاکید بر این نکته که لغزش های عموم کارها  خطاپوشانه و با مسامحه در نظر امده اند، به این امید که در دوره های دیگر با مطالعه و دقت نظر در گونه ی نمایشنامه خوانی، حضوری خلاق و موثر برای خود رقم بزنند.

به امید این رویداد و موقعیت درخور

هیئت داوران نخستین جشنواره نمایشنامه‌خوانی ساوات

کوروش سروش پور، بهزاد خیراللهی و ارمغان کیوان

نخستین جشنواره نمایشنامه خوانی «ساوات» (سایه بان) با شعار «ساوات مجالی برای پاسداشت سایه های بی دریغ بلوط های زاگرس» به دبیری احسان آذربنیاد طی روزهای 18 و 19 تیرماه 1401 در شهرستان ایذه برگزار شد.